استخاره با تسبیح؛ هنگامی که انسان در انتخاب بین چند گزینه مختلف دچار تردید میشود و با مشورت گرفتن از دیگران نیز به نتیجهای نمیرسد، متون دینی اسلام و امامان معصوم توصیه به انجام استخاره میکنند. استخاره با تسبیح (که به استخاره با تسبیح حضرت فاطمه، امام زمان و… نیز معروف است) یکی از روشهای پرطرفدار استخاره در اسلام به شمار میرود. تسکین همراه شماست.
استخاره با تسبیح
استخاره در لغت به معنای درخواست بهترین گزینه از میان چند انتخاب است. وقتی انسان در انتخاب میان چند گزینه دچار تردید و سردرگمی میشود و مشورت و بررسیها نتیجهای به همراه ندارد، روایات دینی توصیه به استخاره میکنند. در این روش، فرد از خداوند میخواهد که صلاح و خیر خود را در مسیری که باید برود، به او نشان دهد. استخاره نه تنها راه درست را به انسان نمایان میکند، بلکه به او ارادهای قوی برای حرکت در آن مسیر میبخشد.
همچنین، در قرآن و روایات معنای دیگری از استخاره نیز ذکر شده است. حتی در زمانی که انسان در میان چندین انتخاب مشخص نیست و تنها یک تصمیم پیش رو دارد، استخاره به معنای طلب خیر و برکت از خداوند برای آن کار توصیه میشود. این نوع استخاره را میتوان در جمله «اِستَخیر الله بِرحمته» مشاهده کرد، که به معنای درخواست خیر و سعادت از خداوند است.
مجرب ترین استخاره با تسبیح
از رسول خدا (ص) روایت شده است که وقتی میخواهی با قرآن استخاره کنی، ابتدا وضو بگیر و خود را پاکیزه کن. سپس سه بار سوره «قل هو الله احد» را بخوان و سه مرتبه بر پیامبر و خاندان او صلوات بفرست و بعد بگو:
«اللهم انی تفألت بکتابک، و توکلت علیک، فأرنی من کتابک ما هو مکتوم من سرک المکنون فی غیبک.»
(خدایا، من به کتاب تو تفأل زدم و بر تو توکل کردم، پس از کتابت آنچه را که در نهان و پنهان است، به من نشان بده.)
سپس قرآن را باز کن و معنای آیهای را که در اولین سطر سمت راست میبینی بخوان. کسی که با قرآن استخاره میکند باید معنا و مفهوم آیات را درک کند تا بتواند از آنها استفاده کند.
استخاره با تسبیح امام زمان
این روش استخاره که به مرحوم آیتالله مرعشی توسط امام زمان (عج) تعلیم داده شده است، اینگونه است:
ابتدا سه بار صلوات بفرست و سه مرتبه بگو: «استخیر الله برحمته خیره فی عافیه.» سپس مقداری از تسبیح را بگیر و بشمار. اگر یک دانه باقی ماند، خوب است و اگر دو دانه باقی ماند، بد است. اما اگر یک دانه باقی ماند، فوراً حکم نکن؛ دوباره برای ترک آن عمل استخاره کن. اگر دو دانه آمد، معلوم میشود استخاره اول خوب است؛ اما اگر دوباره یک دانه آمد، استخاره اول متوسط است.
استخاره با تسبیح امام رضا
مرحوم سید بن طاووس در کتاب «فتح الأبواب» نقل کرده که برای استخاره، ابتدا قرآن را بردار و این دعا را بخوان:
«اللهم ان کان فی قضائک و قدرک أن تمن علی أمة نبیک بظهور ولیک و ابن بنت نبیک، فعجل ذلک و سهله و یسره و کمله، و اخرج لی آیة استدل بها علی أمر فأأتمر، أو نهی فأنتهی فی عافیه.»
(خدایا، اگر در قضای تو است که بر امت پیامبر به وسیله ظهور ولی تو و فرزند دختر پیامبر منّت بگذاری، پس در ظهورش تعجیل کن و آن را آسان و روان گردان و برای من آیهای بفرست که یا در آن فرمانی باشد تا عمل کنم، یا نهیای باشد تا از آن دوری کنم، در حال سلامتی و عافیت.) دعای استخاره را بخوانید.
استخاره با تسبیح برای ازدواج
از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که زمانی که میخواهی با قرآن استخاره کنی، ابتدا وضو بگیر و خود را پاکیزه کن. سپس سه مرتبه سوره «قل هو الله احد» را بخوان و سه بار بر پیامبر و خاندان او صلوات بفرست. پس از آن بگو:
«اللهم انی تفألت بکتابک، و توکلت علیک، فأرنی من کتابک ما هو مکتوم من سرک المکنون فی غیبک.»
(خدایا، به کتابت تفأل میزنم و بر تو توکل میکنم، پس آنچه در نهان و پنهان توست را از طریق کتابت به من نشان بده.)
سپس قرآن را باز کن و اولین سطر در صفحه دست راست را بخوان. البته فردی که با قرآن استخاره میکند، باید معنای قرآن را بداند و آیات را به درستی بفهمد تا بتواند مقصود خود را از آن استخراج کند.
شرایط استخاره
استخاره دو شرط اساسی دارد:
1.وقتی هیچ ترجیحی وجود نداشته باشد: استخاره زمانی مجاز است که فرد نتواند بین دو امر یا تصمیمگیری درباره انجام یا ترک یک عمل، هیچ ترجیحی قائل شود. همچنین، پس از مشورت و بررسی دقیق نیز اولویت یکی از گزینهها برای او مشخص نشده باشد. در غیر این صورت، گرفتن استخاره معنایی ندارد.
2. تکرار استخاره ممنوع است: نباید برای یک موضوع چندین بار استخاره گرفت، مگر اینکه شرایط آن موضوع یا فرد تغییر کرده باشد. در غیر این صورت، باید به نتیجه همان استخاره اول اعتماد کرده و آن را دنبال کرد.
آداب استخاره:
در روایات برای استخاره آداب متعددی ذکر شده است. از مهمترین آنها میتوان به داشتن وضو، طلب استغفار و رو به قبله بودن اشاره کرد.
آداب استخاره با تسبیح:
برای استخاره با تسبیح نیز از آداب مهم میتوان به وضو داشتن، رو به قبله بودن و طلب استغفار اشاره کرد.
استخاره باید در ساعات مخصوص انجام شود. ر بهترین ساعات استخاره با قرآن را بخوانید.
استخاره با تسبیح منتسب به کدام امام است؟:
علامه مجلسی به نقل از شیخ بهایی، استخاره با تسبیح را به امام زمان (عج) منتسب میداند.
در چه مواردی میتوان استخاره کرد؟
استخاره معامله
استخاره سرمایه گذاری
نتیجهگیری
در نتیجه، استخاره تنها در شرایطی که هیچ ترجیح و اولویتی میان گزینهها وجود ندارد و پس از مشورت و بررسیهای لازم به کار میآید. همچنین تکرار استخاره برای یک موضوع، جز در مواردی که شرایط تغییر کرده باشد، جایز نیست. رعایت آداب استخاره، مانند وضو داشتن و رو به قبله بودن، از نکات مهمی است که در روایات بر آن تأکید شده است. با این حال، بسیار مهم است که استخاره تنها توسط فردی معبر و آگاه انجام شود تا تفسیر صحیح از نتیجه استخاره صورت گیرد و راه درست به فرد نشان داده شود. استخاره تلفنی بهترین پیشنهاد است.